Page 42 - ATAG21_Bildiri_Kitap
P. 42
21 Temmuz 2017 Mw =6.6 Karaada (Muğla)-Kos Adası Depremi Tarafından
Tetiklenmiş Yeni Aktif Faylar, GB Türkiye
Koçyiğit, A.(1), Doğan, U. (2)
(1) Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Jeoloji Mühendisliği Bölümü, Ankara
(2) Ankara Üniversitesi, Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi, Jeomorfoloji Bölümü, Ankara
Sorumlu Yazar: Koçyiğit, A. (alikocyigit45@gmail.com)
21 Temmuz 2017 tarihinde Perşembe günü yerel saatle 01:31 de Gökova Körfezi‟nin
Karaada-Kos Adası kesiminde büyüklüğü 6.6 olan bir deprem meydana geldi. Deprem başlıca
Muğla, Aydın, İzmir ve Manisa gibi illerde şiddetli biçimde hissedildi. Bu deprem, BKB-gidişli,
güney-güneybatıya eğimli denizaltı normal bir faydan (Karaada fayı) kaynaklanmıştır. Deprem
özellikle Kos Adası ve Bodrum‟da, can kayıbı ve önemli hasara (tusunami, sıvılaşma, yanal
yayılma, değişik türde bazı yapıların ve deniz limanlarının yıkılması gibi) yol açmıştır. Anaşoku
izleyen ilk 72 saatlik kısa zaman dilimi içinde, büyüklüğü 2.5 ve üzerinde 320 adet artçı deprem
kayıd edilmiştir. Bunlardan 24 adedinin büyüklüğü 4‟ü aşmıştır. Çalışma alanlarımız Bodrum
merkezden sırayla 11 km ve 30 km uzakta ve yine sırayla GD ve KD‟da yer alan Yalıçiftlik ve
Mumcular sahalarıdır. Yalıçiftlik ve Mumcular‟da çok sayıda fay yüzeyler. Triyas-Kretase yaşlı
Likya Napları, Miyosen-Pliyosen yaşlı akarsu-göl istifi, Kuvaterner yaşlı akarsu ve güncel
denizel sedimanlar, D-B, KD ve KB gidişli bu faylar tarafından kesilir ve değişik miktarlarda
(0.5 km‟ye kadar) düşey yönde atılır. Bu faylardan bazıları 6.6 büyüklüğündeki 21 Temmuz
2017 Karaada(Bodrum)-Kos Adası depremi tarafından tetiklenmiş ve aktif hale gelmiştir. Bunlar
Mumcular‟da Yeniköy- Gökpınar fayı, Yalıçiftlik‟te ise Alazeytin, Mazıköy-Çukurgöl ve
Yalıdağ faylarıdır. Alazeytin, Mazıköy-Çukurgöl ve Yalıdağ faykları sırayla 10 km, 18 km ve 14
km uzunluğunda olup yaklaşık D-B gidişlidir. Yalıdağ fayı tetiklenerek aktif hale geldi ve 8
Ağustos 2017 tarihinde 5.2 büyüklüğündeki depreme (Yalıçiftlik depremi) kaynaklık etti. Bu
deprem Yalıçiftlik pilajı boyunca yaygın sıvılaşma, yanal yayılma-oturma ve tsunamiye yol
açmıştır. Yeniköy-Gökpınar fayı toplam 17 km uzunluğunda olup iki farklı segmentten oluşur.
Bunlar sırayla 8 km uzunlukta, D-B gidişli ve kuzeye eğimli Yeniköy normal fayı ile 9 km
uzunlukta, KD gidişli ve kuzeybatıya eğimli Gökpınar normal fayıdır. Her iki fay segmenti de
tetiklenerek aktif hale geldi ve sırayla 5.1 büyüklüğündeki 13 Ağustos 217 Mumcular ve 4.9
büyüklüğündeki 14 Ağustos 2017 Söğütçük depremlerinin oluşumuna yol açmıştır. Her iki
deprem de, 19 Ağustos 2017 tarihine kadar büyüklükleri 1.2 ile 4.2 arasında değişen üçyüzün
üzerinde artçıl depremler tarafından izlenmiştir. Sonuç olarak bu faylar ilk kez belirlendi,
haritalandı ve adlandırıldı. Diri oldukları ise, çok sayıdaki jeomorfolojik verinin yanısıra,
oluşumlarına yol açtıkları depremlerle bir kez daha kanıtlanmıştır; başka bir deyişle Karaada-
Kos ana depremini izleyen depremlerin tümü artçıl deprem değildir.
Anahtar Kelimeler : Karaada (Bodrum), Kos Adası, Yalıçiftlik, Mumcular, tetiklenmiş normal
faylar ve depremler, GB Türkiye
26