Page 39 - ATAG21_Bildiri_Kitap

21 Temmuz 2017 Gökova Körfezi Depremi (Bodrum Açıkları), Mw=6.5

Kadirioğlu, F. T., Kartal, R. F., Demirtaş, R.

AFAD, Deprem Dairesi Başkanlığı, Çankaya, Ankara
Sorumlu Yazar: Kadirioğlu, F.T. (ftubak@gmail.com)

Gökova Körfezinde 21 Temmuz 2017 günü Bodrum‟a yaklaşık 8 km uzaklıkta Mw=6.5
büyüklüğünde hasar yapıcı bir deprem meydana gelmiştir. Yapılan bu çalışmada M ≥ 4.0 olan
depremlerin odak mekanizmaları, artçı depremlerin derinlik dağılımları, deprem sayısı-magnitüd
ilişkisi ve bölgenin tektoniği konusunda değerlendirmeler yapılmıştır. Çalışmaya altlık veri
olarak Başbakanlık Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı Deprem Dairesinin verileri
kullanılmıştır. Ayrıca çalışma alanı içerisinde 21 Temmuz depremi sonrası aletsel büyüklüğü M
4.0 ve daha büyük 29 deprem kullanılarak gerçekleştirilen coulomb stres analizi ile bölgedeki
gerilmenin yönü hakkında yorum getirilmeye çalışılmıştır. Gökova Körfezi kuzeyden 180 km
uzunluğundaki D-B uzanımlı güneye eğimli Gökova Fay Zonu (GFZ); güneyden BKB-DGD
gidişli, kuzeye eğimli Datça ve Selimiye Fayları tarafından denetlenmektedir. Bu iki fay zonu
arasında kalan Gökova Körfezi aktif graben sistemlerinden birisidir. Gökova Fay Zonu,
Karaada‟nın güneyinden Kos adasına yönelip, GB yönünde Ege Denizi içerisine devam
etmektedir. Batı Anadolu Açılma Sistemi içerisinde bulunan Gökova Körfezi, tarihsel ve aletsel
dönemlerde yoğun bir sismik etkinlik göstermektedir. 21 Temmuz günü meydana gelen
depremin dış-merkezi Gökova Fay Zonu‟nun Kos Adasına, GB‟ya doğru yön değiştirdiği
bölgede yer almıştır. Moment tensör çözümüne göre fay ve yardımcı düzlemlerin değerleri
Doğrultu1 = 275, Eğim1 = 38, Kay.Açı1 = -80 ve Doğrultu2 = 82, Eğim1 = 53, Kay.Açı1 = -98
olarak bulunmuştur. Depremin odak derinliği ve hesaplanan eğim açısı kullanılarak deprem
episantrının faya olan uzaklığı (y) trigonometrik hesapla yaklaşık olarak bulunabilir. Buna göre;

y = tan (Eğim1) x 19.44 y = tan (Eğim2) x 19.44

y = tan (38) x 19.44 y = tan (53) x 19.44

y = 15.2 km y = 25.8 km

Burada Eğim1 KD‟ye, Eğim2 GB‟ye eğimli düzlemi göstermektedir. Birinci düzlem fay
düzlemi olarak kabul edilirse, episantrdan 15.2 km GB yönünde gidildiğinde Datça Fayı‟na
ulaşılır. İkinci düzlem için episantrdan 25.8 km KD‟ye gidildiğinde Bodrum-Güvercinlik
yakınlarından geçen ve bu büyüklükte deprem üretme potansiyeline sahip yaklaşık 25 km
uzunlukta GB‟ye eğimli bir fayın olması gerekmektedir. Dolayısı ile depreme kaynaklık eden
fayın K85B 38KD yönelimli normal fay olduğu düşünülmektedir. Öte yandan normal
faylanmalarda deprem episantrının hemen fay zonu üzerinde değil düşen blok üzerinde olması
gerektiği ile yapılan literatür çalışmalarından elde edilen bilgilerde, Datça Fayının kuzeye eğimli
listrik bir fay geometrisi göstermesi, ve ana şoktan sonra yapılan InSAR çalışmalarında da
Gökova Fay Zonunun kuzeyinde yer alan Karaada‟da yaklaşık 20 cm e varan çökmelerin
gözlenmesi bilgileri beraber değerlendirildiğinde, 6.5 büyüklüğündeki depremin Gökova
Körfezini güneyden sınırlayan KD‟ya eğimli bir fay üzerinde gerçekleştiği tezini
güçlendirmektedir.

Anahtar Kelimeler : Gökova Fay Zonu, Datça Fayı, odak mekanizması, coulomb stres analizi

23