Page 43 - ATAG21_Bildiri_Kitap

21 Temmuz 2017 Depremi Sonrası Bodrum ve Karaada’da Gözlenen Kıyı

Deformasyonlarına Ait Arazi Gözlemleri

Yıldırım, C. (1), Aksoy, E.M. (2), Özcan, O. (1), Sarıkaya, M.A. (1), Çiner, T.A. (1)

(1) İstanbul Teknik Üniversitesi, Avrasya Yer Bilimleri Ensitüsü, Ayazağa, İstanbul
(2) Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi, Jeoloji Mühendisliği Bölümü, Kötekli , İstanbul
Sorumlu Yazar: Yıldırım, C. (cyildirim@itu.edu.tr)

21 Temmuz 2017 tarihinde merkez üssü Bodrum ile Yunanistan‟ın Kos Adası arasında
yeralan Mw. 6.6 (Kandilli) büyüklüğünde bir deprem ve sonrasında tsunami meydana gelmiştir.
Depremin hemen sonrasında yapılan odak mekanizması çözümleri depremin kabaca BKB-DGD
doğrultulu ve kuzeye doğru eğimli düşük açılı normal bir fay üzerinde veya güneye doğru eğimli
daha yüksek eğimli bir fay üzerinde gerçekleştiğini göstermektedir. Farklı gruplar tarafından
yapılan Insar çalışmalarında Bodrum‟un birkaç km güneyinde yer alan Karaada üzerinde 25
cm‟ye varan alçalma (subsidence) hesaplanmıştır. Depremi takiben yaptığımız arazi çalışması
sırasında ilk olarak Bodrum kıyıları boyunca tersane, turistik tesis ve liman yapıları ziyaret
edilmiş buralardaki deprem öncesinde ve sonrasında orada olanların şahit oldukları kıyı çizgisi
ya da seviyesi değişiklikleri bilgileri toplanmış ve ayrıca DGPS ve/veya şerit metre ile ölçümler
yapılmıştır. İkinci olarak karadan ulaşımı olmayan Karaada ve Yassıkaya Kayalıkları boyunca
tekneyle çalışılmış ve gerekli görülen yerlerde su üstünde ve sualtında gözlemler yapılmıştır.
Yaptığımız arazi gözlemleri sonucunda doğuda Yalı ile batıda Gümüşlük arasındaki kıyı
boyunca iskele ayakları ve benzeri insan yapılarında 12-20 cm‟lik bir yükselim gözlenmiştir.
Bununla beraber yine aynı alanda güncel deniz seviyesinden 25-40 cm yüksekte dalga aşınım
çentikleri bulunmuştur. Benzer çentikler Karaada‟nın Poyraz koyu ve Yassıkaya adasında
görülmüştür. Karaada‟nın kuzeybatı kıyısında yer alan bir kaya bloğunda denizle ilişiği kesilmiş,
20-30 cm yüksekte koni kabuklu salyangozlar (Patella vulgata) gözlenmiştir. Bazılarının, deniz
seviyesi üstünde kaya oyuğu içinde hapis olmuş olması bunların kosismik olarak yükselmiş
olabileceğine işaret etmektedir. Bunlarla birlikte su altında tespit ettiğimiz kum volkanları
kosismik deformasyon açısında ilginç bulgular olarak karşımıza çıkmaktadır. Karaada‟nın kuzey
kıyısında yeralan ve ortalama yüksekliği 1.5 m olan kıyı sekisinin varlığı adanın uzun dönemden
beri aktif faylarla şekillendiğini ve yükseldiğinin kanıtlarıdır. Ancak şu an ki verilerimizle
depremin hangi yöne eğimli fay üzerinde meydana geldiğini söylemek mümkün değildir.

Gerek Bodrum gerekse Karaada ve Yassıada Kayalıklarında yaptığımız gözlemler
sahanın geçmişte de kıyı da kosismik deformasyon meydana getirecek kadar büyük depremlere
maruz kaldığını ve Bodrum kıyılarının yükseldiğini göstermektedir.

Anahtar Kelimeler: Bodrum, kosismik deformasyon, kıyı tektoniği, dalga aşınım çentiği

27