Page 34 - ATAG21_Bildiri_Kitap

İzmir-Balıkesir Transfer Zonu ile Kuzey Anadolu Fay Zonu’nun Jeodinamik

İlişkisine Dair Yeni Yaklaşımlar

Uzel, B. (1), Sözbilir, H. (1,2), Kaymakcı, N. (3), Sümer, Ö. (1), Özkaptan, M. (4), Özkaymak,
Ç. (5,6), Langereis, C.G. (7)

(1) Dokuz Eylül Üniversitesi, Jeoloji Mühendisliği Bölümü, Tınaztepe Kampüsü, İzmir
(2) Dokuz Eylül Üniversitesi, Deprem Araştırma ve Uygulama Merkezi, Tınaztepe Kampüsü, İzmir
(3) Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Jeoloji Mühendisliği Bölümü, Ankara
(4) Karadeniz Teknik Üniversitesi, Jeofizik Mühendisliği Bölümü, Trabzon
(5) Afyon Kocatepe Ün versitesi, Jeoloj Mühend sl ğ Bölümü, Afyonkarah sar
(6) Afyon Kocatepe Ün versitesi, Deprem Araştırma ve Uygulama Merkezi, Afyonkarahisar
(7) Department of Earth Sciences, Utrecht University, Budapestlaan 17, 3584 CD Utrecht, The Netherlands
Sorumlu Yazar: Uzel, U. (bora.uzel@deu.edu.tr)

Batı Anadolu genişleme tektoniği içerisinde son yıllarda tanımlanmış olan ve ana
genişleme doğrultusuna paralel/verev olarak gelişen transfer zonlarına en iyi örneklerden biri
olan İzmir–Balıkesir Transfer Zonu (İBTZ), bölgenin jeolojik evrimine yeni bir bakış açısı
getirmiştir. Fakat bu zonun kuzeydeki devamı ile ilgili herhangi bir çalışma yapılmamış, Kuzey
Anadolu Fay Zonu (KAFZ) etkisinde deforme olduğu bilinen Güney Marmara‟daki etkileri
henüz saptanmamıştır. Literatürdeki bu eksikliği gidermeyi hedefleyen ve bu bildiride tanıtılacak
olan projenin amacı, KAFZ‟nin Batı Anadolu‟ya doğru ilerleyen kolları ile İBTZ arasında
zamansal ve mekânsal anlamda ne tür jeolojik bir ilişki olduğunu ortaya çıkarmak, bölgedeki
Neojen‟den günümüze dek gelişen havza tiplerini ve ilgili magmatik süreçleri değerlendirerek
bölgenin jeodinamik yapısı içerisindeki yerini yorumlamaktır.

Bu kapsamda, KAFZ-İBTZ kesişim bölgesindeki jeolojik problemleri çözmesi beklenen
8 adet anahtar alan belirlenmiştir. Bunlar, İBTZ içerisinde yer alan Soma-Yuntdağ, Bigadiç ve
Balıkesir; İBTZ dışında yer alan Kozak, Akhisar-Gördes ve Alaçamdağ ile KAFZ‟nin güney
kolu etkisindeki Gönen ve Mudanya-Bursa‟dır. Belirlenen anahtar alanlarda; (i) uzaktan algılama
tekniklerini içeren uydu görüntüleri ve hava fotoğrafları incelemeleri ile birlikte literatür
taraması; (ii) bölgedeki jeolojik yapı ve birimlerin belirlenmesi ile bunların stratigrafik
ilişkilerinin saptanması çalışmalarını kapsayan jeolojik haritalama; (iii) stratigrafi çalışmaları ile
entegre bir şekilde yürütülen ve kesintisiz ölçülü kesitler boyunca yapılacak olan örnekleme
çalışmalarını içeren manyetostratigrafi; (iv) Ar/Ar yaşlandırma tekniklerini içeren jeokronoloji;
(v) yapısal jeoloji çalışmalarını içeren fay kinematiği ve paleostres analizi; (vi) bölgesel ve lokal
yapısal bloklarının rotasyon miktarlarının hesaplanmasını içeren paleomanyetizma; (vii) güncel
gerilme analizlerini ve bölgede meydana gelen depremlere ait odak mekanizma çözümlerini
içeren sismotektonik veriler elde edilmesi planlanmaktadır. Tüm veriler ışığında, bölgesel
tektonik modellerin İBTZ‟nin bölgedeki etkilerinin değerlendirilerek geliştirilecek ve/veya yeni
jeodinamik modeller oluşturulacaktır. Bu bildiri kapsamında tanıtılan çalışmalar TÜBİTAK
116R033 Nolu proje kapsamında gerçekleştirilecektir.

Anahtar Kelimeler: İzmir-Balıkesir Transfer Zonu, Kuzey Anadolu Fay Zonu,
paleomanyetizma, jeokronoloji, kinematik analiz, Anadolu Kıtasal Kabuğu

18