Page 75 - ATAG21_Bildiri_Kitap

Çeşme - Gülbahçe Körfezi arasındaki Kuvaterner - Holosen Fayların Jeomorfolojisi

Oskay Ulutaş M., Sözbilir, H., Kıray, N.

Deprem Araştırma ve Uygulama Merkezi (DAUM), Dokuz Eylül Üniversitesi, Buca- İzmir
Sorumlu Yazar: Oskay Ulutaş, M. (geoidmuge@gmail.com)

Bu çalışma, Çesme ile Gülbahçe yerleşkeleri arasında yeralan Gülbahçe Fay Zonu,
Mordoğan fayı, Çeşme Fay Zonu ve Karaburun Sismik Zonu boyunca gelişen jeomorfolojik
özellikleri içermektedir. Yürütülen çalışmalar arazide fay zonu boyunca veri toplanması ve
bilgisayar ortamında jeomorfolojik verilerin değerlendirilmesi şeklinde iki aşamada
gerçekleştirilmiştir. Yapılan gözlemler sonucunda Çeşme Fay Zonunda gözlenen yapısal
süreksizliklerin genellikle doğrultu atımlı fay karakterinde olduğu ve KB uzanımlı hatlar
boyunca aralıklarla tekrar aktif hale geldiği saptanmıştır. 20 kilometre uzunluğa ulaşan Çeşme
Fay Zonunda yapılan haritalama ve kinematik analiz çalışmalarına göre Çeşme Körfezi
Kokardağ Fayı‟nda iki farklı hareket belirlenmiştir. 1. hareket fayın sol yönlü doğrultu atımlı
hareketi sonucunda Kokardağ ve Çeşme Karadağ arasında KB doğrultulu bir zayıflık zonu
oluşturduğu ve bu zon boyunca Çeşme Karadağ bloğunun sol yönlü ötelendiği ortaya
konmuştur. 2. hareketin ise verev atımlı normal fay olduğu böylelikle Kokardağ ve Çeşme
Karadağ bloklarının birbirinden ayrılarak körfez şeklinde KB-GD doğrultusunda bir
girintinin/çöküntünün oluşmasına neden olduğu sonucuna varılmıştır. Çalışma kapsamında olan
bir diğer yapı ise Mordoğan fayıdır. 25 km uzunluğa ulaşan Mordoğan fayı K-G uzanımlı
basamak faylarından oluşan eğim atımlı bir normal faydır. Belirgin bir dağ önü çizgiselliğine
sahip olan Mordoğan fayı genç ütü altı yapılarıyla karakterize edilmektedir. Mordoğan fayının
sağa doğru sıçramasına karşılık gelen Gülbahçe Fay Zonu ve karadaki uzunluğu 40 km olan zon
boyunca çizgisel uzanımlı vadi ve sırtlarıyla, fay zonuna dik yönde ötelenen derelerin varlığıyla
temsil edilir. Jeomorfolojik özellikler Gülbahçe ile Mordoğan fayları arasında 10 km
uzunluğunda Balıklıova aktarım rampasının geliştiğini göstermektedir. Son olarak daha önce
sismik verilerle tanımlanmış olan Karaburun sismik zonuna ait jeomorfolojik belirteçler bu
zonun Gülbahçe Fay Zonunun sol yanal doğrultu atımlı fay niteliğinde bir kolu olduğunu
göstermektedir. Jeomorfolojik veriler Çeşme Fay Zonununda Çılga Körfezi‟nin güneyinde
Gülbahçe Fay Zonuyla birleştiğini göstermektedir. Bu verilere göre söz konusu faylar doğrultu
atımlı faylarda gözlenen negatif çiçek yapısı göstermektedir. Sonuç olarak, yapılan çalışmalar
ışığında bu fayların aktifliğinin birlikte değerlendirilmesinin bölgenin sismik karakteri
bakımından önemli olduğu değerlendirilmektedir.

Anahtar Kelimeler : Çeşme Fay Zonu, Gülbahçe Fay Zonu, Mordoğan Fayı, Karaburun Sismik
Zonu, reaktivasyon, jeomorfolojik indisler

59