Page 60 - ATAG21_Bildiri_Kitap

Şapinuva Arkeolojik Alanında 2017 Yılında Yapılan Arkeosismolojik Gözlemler

Drahor, M.G. (1), Sümer, Ö. (2), Ongar, A. (1), Ortan, B. (3), Berge, M.A. (1), Süel, A. (4),
Ayyıldız, S. (5)

(1) Dokuz Eylül Üniversitesi, Jeofizik Mühendisliği Bölümü, Tınaztepe Yerleşkesi, Buca, İzmir
(2) Dokuz Eylül Üniversitesi, Jeoloji Mühendisliği Bölümü, Tınaztepe Yerleşkesi, Buca, İzmir
(3) Geoim Mühendislik, Danışmanlık, İnşaat ve Yazılım Ltd., Bornova, İzmir
(4) Ankara Üniversitesi, Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi, Hititoloji Bölümü, Ankara
(5) Bitlis Eren Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fakültesi, Tarih Bölümü, Bitlis
Sorumlu Yazar: Drahor, M.G. (goktug.drahor@deu.edu.tr)

Çorum ilinin Ortaköy ilçesinin 2 km güneybatısında bulunan ve Orta Hitit döneminde
imparatorluk kenti özelliği taşıyan Şapinuva arkeolojik yerleşmesinin son tabakasında önemli bir
depremin izleri bulunmaktadır. Yaklaşık olarak M.Ö. 13‟cü yüzyıla ilişkin olduğu düşünülen bu
tabakaya ilişkin arkeolojik yapılarda ve bunların oturduğu zeminlerde çok önemli
deformasyonlar görülmektedir. Bu depremle ilişkili izleri ortaya çıkarabilmek amacıyla 2015
yılında başlayan arkeosismolojik çalışmaların 2017 yılındaki kısmında çalışma yoğunluğu 2015
yılında ortaya çıkarılmaya başlayan işlik yapı kompleksinin açılan kısımlarında olmak üzere; A,
B, C ve D binalarında devam etmiştir. Yapılan bu çalışmalar sonucunda alandaki ana
deformasyonlar ortaya çıkarılmaya çalışılmış ve depremle oluşan yapılardaki önemli değişimler
zemin karakterlerine bağlı olarak incelenmiştir. Ayrıca işlik binasındaki yapıların duvar üstleri
ile taban seviyelerinden yapılan sık aralıklı GPS çalışmaları ile bu yapının üç boyutlu
deformasyonu belirlenmiştir. Özellikle yapının bazı kesimlerinde yaklaşık 1 metreye yakın olan
düşey değişimler ile yanaldaki daha düşük olan değişimler kentin kurulduğu Eosen yaşlı karasal
kırıntılılar üzerinde yarattığı deformasyonun depremin kente yakın bir aktif fay zonu ile ilişkili
olabileceğini düşündürmektedir. Bu nedenle bu alanda yapılan arkeolojik çalışmalar bölgenin
Bronz Çağ deprem etkinliği hakkında önemli veriler ortaya koyacaktır. Ayrıca son iki yıldan beri
arkeosismolojik verilerin kazılar sırasında yok olmaması amacıyla farklı bir kazı stratejisi
uygulanmaktadır. Bu bağlamda alanda kazılan ve önemli bir deformasyona sahip işliğin büyük
bölümü 2017 yılı itibariyle ortaya çıkarılmıştır ve son derece yüksek deformasyon izleri içeren
bu işliğin korunması amacıyla da üzerinin örtülmesi amacıyla çalışmaların yapılmasına da karar
verilmiştir.

Anahtar Kelimeler: Şapinuva, arkeosismoloji

44