Page 56 - ATAG21_Bildiri_Kitap
P. 56
Doğu Anadolu Fay Sistemi’nin Palu-Pütürge Arasındaki Bölümünün Kinematik
Özellikleri
Köküm, M. (1), İnceöz, M. (2)
(1) Fırat Üniversitesi, Jeoloji Mühendisliği Bölümü, Elazığ
(2) Alpin Mermer Mühendislik İnşaat Turizm Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti., Elazığ
Sorumlu Yazar: Köküm, M. (mkokum@firat.edu.tr)
Doğu Anadolu Fay Sistemi (DAFS) Alp-Himalaya sistemi içerisinde Arabistan ve Afrika
levhalarının Anadolu levhası ile çarpışmalarıyla ilişkili olarak gelişmiş kıta içi doğrultu atımlı bir
fay sistemidir. Bu çalışmada DAFS üzerinde kuzeyde Palu‟dan başlayıp güneyde Pütürge‟ye
kadar uzanan yaklaşık 120 km uzunluğundaki bir alan çalışılmıştır. Çalışma alanındaki fayların
geometrileri uzaktan algılama yöntemleri ve arazi çalışmaları yardımıyla haritalanmıştır.
Bölgedeki çizgisellikler, Landsat ETM+ uydu görüntüsünden otomatik yöntemler kullanılarak
çıkartılmış ve çalışma alanında toplam 101 jeolojik çizgisellik tanımlanarak alana ait çizgisellik
haritası oluşturulmuştur. Çizgiselliklerin yorumlanması için hazırlanan gül diyagramına göre,
ana yönelimler K75D olarak saptanmıştır. Çalışma alanında bulunan fay düzlemlerinden
ölçülen fay kayma verilerin Angelier (1994) yöntemi ile kinematik analizi yapılmış ve bölgede
en az iki farklı tektonik fazın (gerilme sisteminin) varlığı tespit edilmiştir. İlk deformasyon fazı
bölgede KB-GD doğrultulu sıkışma ile karakterize edilir. Bu fazın Üst Miyosen-Pliyosen
zamanında bölgede etkili olan çarpışma sonrası sıkışma ile ilişkili olduğu düşünülmektedir.
İkinci deformasyon fazı ise günümüzde etkin olan KD-GB doğrultulu sıkışma ile karakterize
edilir. Geç Pliyosen‟den itibaren etkin olan bu dönem DAFS ve birçok doğrultu atımlı fayların
aktif hale geçmeleri ile ilişkilidir. Arazi ve uzaktan algılama çalışmaları sonucunda elde edilen
veriler bölgede etkin olan gerilme eksenleri hakkında önemli ve birbirlerini destekleyici bilgiler
sunmaktadır.
Anahtar Kelimeler: Doğu Anadolu Fay Sistemi, kinematik analiz, uzaktan algılama
40