Page 54 - ATAG21_Bildiri_Kitap

Bölgesel Stres ve GNSS Verilerinden Elde Edilen Kuramsal Magnetüd Değerlerinin

Gerçek Deprem Magnitüdleri ile Karşılaştırılması

Çırmık, A., Pamukçu, O., Doğru, F.

Dokuz Eylül Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Jeofizik Mühendisliği Bölümü, Buca, İzmir
Sorumlu Yazar: Çırmık, A., (ayca.yurdakul@deu.edu.tr)

Tektonik stres altındaki bölgelerde gerilim; sürtünme, çekme veya kayma gibi etkiler
halinde faylar boyunca artmakta ve deformasyonları oluşturmaktadır. Bu deformasyonların
yarattığı enerjinin aniden serbest kalmasıyla ise depremler meydana gelmektedir. Günümüzde,
bu deformasyonlar GNSS yöntemi ile belirlenebilmektedir. Fayların etki alanında kurulmuş
GNSS istasyonlarına ait veriler kullanılarak, bu fayın bloklarına ait göreceli hareket ve bu
hareketin hızı saptanabilir. Bu saptanan hız ve fay parametrelerinin kullanılmasıyla fayın
yarattığı stres değişimi modellenebilir ve bu modellerin yaratacağı olası depremlerin
magnetüdleri kuramsal olarak hesaplanabilir. Yaklaşık 2 yıldır sismik olarak oldukça aktif olan
Batı Anadolu bölgesinde 26-28 boylamları arasındaki bu hat içinde kuzey-güney boyunca
dikkat çekici şekilde farklı zamanlarda magnetüdü 5‟in üzerinde birçok deprem meydana
gelmiştir. Buradan hareketle, çalışma kapsamında bölgedeki sismik aktivite GNSS verileri ile
değerlendirilmiştir. İlk olarak, Gölmarmara (Manisa) depremi (27 Mayıs 2017, Mw=5.2),
Karaburun açıkları - Ege denizi depremi (12 Haziran 2017, Mw= 6.2) ve Gökova depremi (21
Temmuz 2017, Mw=6.6) depremlerinin yakın bölgelerinde yapılan GNSS modellerinden
kuramsal Mw değerleri hesaplanmıştır. Bu kuramsal hesaplamalar kaynak geometriyi
etkileyecek farklı derinlikler için sınanmıştır. Sonuç olarak, GNSS modelleme çalışmalarından
hesaplanan magnetüd değerleri ile meydana gelmiş bu depremlerin magnetüd değerlerinin
birbirine çok yakın olduğu saptanmış ve farklı derinliklere ait stres modelleri bölgesel sismik
aktivite ile birlikte irdelenmiştir.

Anahtar Kelimeler: Stres modellemesi, GNSS, deprem, magnetüd

38